کلاهبرداری پانزی
طرح پانزی چیست؟
طرح پانزی یک روش کلاهبردارانه در سرمایه‌گذاری است که در آن سودهای نامتعارف و تضمینی و همچنین با ریسک و خطرپذیری بسیار کم، به سرمایه‌گذاران وعده داده می‌شود. البته برخی از این طرح‌ها می‌تواند پانزی نباشد اما تا به حال هر طرحی که وعده‌ی سودهای قطعی و تضمینی و نامتعارف داده، پانزی بوده است.
طرح‌های پانزی، شبیه طرح‌های هرمی هستند. فعالیت این طرح‌ها طوری است که سود سرمایه‌گذاری افراد قدیمی‌تر را با دریافت پول از سرمایه‌گذاران جدیدتر تضمین و پرداخت می‌کند.
سود قطعی ماهانه ۲۵ درصد، سرمایه‌گذاری تضمینی با نرخ سود ثابت ماهانه ۴۰ درصد، دوستان خود را به این سرمایه‌گذاری دعوت کنید و به ازای هر نفر سودتان از ۲۰ درصد به ۲۵ درصد ماهانه افزایش می‌یابد.
این جملات همگی نشان دهنده این امر است که سرمایه‌گذاری مورد نظر به احتمال زیاد یک طرح پانزی است.
این جملات افراد را وسوسه می‌کنند، زیرا سود آنها نسبت به سودهای متعارف بسیار بیشتر است و کلماتی مانند قطعی، تضمینی و... برای سرمایه‌گذار قوت قلب است.
طرح پانزی چگونه عمل می‌کند؟
طرح پانزی به این صورت عمل می‌کند، که سود سرمایه‌گذاران را از پول دیگر سرمایه‌گذاران تأمین می‌نماید، یعنی با پول سرمایه‌گذار جدید، سود سرمایه‌گذارهای قدیمی را می‌دهند، که این شباهت‌هایی با طرح‌های هرمی دارد که از سرمایه اولیه زیر شاخه‌های جدید، سود سرشاخه‌ها و افراد قدیمی را می‌دهند. بنابراین سود ارائه شده به سرمایه‌گذاران از یک فعالیت اقتصادی و یک سرمایه‌گذاری واقعی به دست نمی‌آید.
و این طرح تا زمانی می‌تواند به فعالیت خود ادامه دهد که دائماً سرمایه‌های جدید وارد شود، اما زمانی که سرمایه‌گذاری‌ها متوقف شود این طرح نابود می‌شود و طراح (کلاهبردار) با پول‌های به جیب‌زده فرار می‌کند.
تاریخچه طرح پانزی
نام این طرح از شخصی به نام ریچارد پانزی گرفته شده است. او در سال ۱۹۲۰ برای اولین بار از این روش استفاده کرد. البته این طرح توسط پانزی ابداع نشده است.
ریچارد پانزی بدون هیچ سرمایه‌ای و تنها با قرض گرفتن از یک صراف معتبر طرح خود را شروع کرد و طولی نکشید که به یکی از ثروتمندترین افراد آمریکا تبدیل شد به طوری که سراسر آمریکا او را می‌شناختند.
کلاهبرداری با استفاده صدور چک بی‌محل
* در مواردی که صدور چک بی‌محل به دنبال یک سلسله اعمال متقلبانه و به منظور بردن مال غیر صادر شده باشد، عمل صادر کننده چک از مصادیق و نمونه‌های قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری می‌باشد و باید مجازات کلاهبرداری که مجازات بیشتری برای آن پیش‌بینی شده است را برای جرم صدور چک بی‌محل در نظر گرفت.
با در نظر گرفتن قانون صدور چک و قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری، در واقع نه می‌توان گفت که صدور چک بی‌محل مطلقاً و همیشه کلاهبرداری است و نه باید بر این عقیده بود که به دلیل وجود قانون صدور چک به عنوان قانون خاص در تمام موارد موضوع با این قانون قابل تطبیق و هماهنگی است. بلکه در واقع، بسته به عوامل و شرایطی که موجب صدور چک بی‌محل شده است، چنانچه اعمال ارتکابی با تعریف و توصیفی که قانون از کلاهبرداری نموده است، انطباق (هماهنگی) داشته باشد، باید موضوع را مشمول عنوان کلاهبرداری دانست و در غیر این صورت، مسأله با قانون صدور چک منطبق و برابر خواهد بود.
همچنین در موردی که پس از یک سلسله اعمال متقلبانه، متهم (کلاهبردار) مالی را از شاکی برده باشد و در ازای آن چک بی‌محل را به وی داده است باید بر این عقیده بود که چک در جهت کلاهبرداری صادر شده در دست شاکی، در حکم مستند صحت و درستی ادعای او (مبنی بر کلاهبرداری صادر کننده چک بی‌محل) می‌باشد.
شکایت از صادر کننده چک بی‌محل به عنوان کلاهبردار
بر اساس حکم قانون، چنانچه دارنده چک بی‌محل با ذکر دلایل، مدعی کلاهبرداری صادر کننده چک شود، مرجع رسیدگی کننده ناگزیر از استماع (پذیرفتن) و رسیدگی به دلایل شاکی می‌باشد و نباید به استناد وجود قانون صدور چک به عنوان قانون خاص از تعقیب موضوع کلاهبرداری خودداری نماید.
چنانچه شکایت شاکی به دلیل نبود عناصر و ویژگی‌های لازم قابلیت رسیدگی به عنوان کلاهبرداری را نداشت، تعقیب موضوع از طریق قانون صدور چک ادامه پیدا خواهد کرد و در صورت پیگیری قضیه از طرف مشتکی‌عنه (صادر کننده چک بی‌محل)، شاکی باید در مقابل ادعای کلاهبرداری نسبت به وی، به این دلیل که از عهده اثبات شکایت خود بر نیامده است، پاسخگوی اتهام وارده به او و تحمل مسائلی که قانونگذار تحت عنون افتراء (تهمت) برای حفظ حقوق افراد پیش‌بینی کرده است، باشد.
کلاهبرداری با صدور دسته چک به نام دیگری
یک نمونه کلاهبرداری با استفاده از صدور دسته چک به نام دیگری
فردی با استفاده از شناسنامه همسرش که در خانه مشترک آنها موجود بوده به بانک مراجعه نموده و با توجه به آشنا بودن با رئیس بانک اقدام به افتتاح حساب جاری به نام همسرش با امضایی که خودش انجام می‌دهد می‌کند، سپس اقدام به صدور چک از حساب مفتوحه کرده و یکی از چک‌های صادره شده برگشت می‌خورد. در اینجا چند سؤال وجود دارد که عبارتند از:
* دارنده چک تحت چه عنوانی از چه کسی می‌تواند شکایت نماید؟
* همسر (زن) فرد مذکور تحت چه عنوانی از شوهرش می‌تواند شکایت کند؟
* آیا عنوان کیفری نسبت به رئیس بانک مربوط می‌شود یا خیر؟
فردی که با استفاده از آشنایی با رئیس بانک اقدام به باز کردن حساب جاری به نام همسرش، امضای خودش را به نام امضای صاحب حساب معرفی کرده و مرتکب صدور چک بی‌محل شده است، نامبرده:
اولاً: نسبت به دارنده چک که با اختیار عنوان مجعول (صاحب حساب بودن) مال دیگری را برده، بر اساس ماده 1 قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس و ارتشاء و کلاهبرداری، کلاهبردار محسوب می‌شود.
ثانیاً: نسبت به همسر خود مرتکب جرم جعل امضای او شده است.
ثالثاً: رئیس بانک که دسته چک به او داده مرتکب تخلف اداری شده است.
مجازات جرم صدور دسته چک به نام دیگری
بر اساس ماده 1 قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس، ارتشاء و کلاهبرداری: هر کس از راه حیله و تقلب، مردم را به وجود شرکت‌ها یا تجارت‌خانه‌ها یا کارخانه‌ها یا مؤسسات موهوم (دروغین) یا به داشتن اموال و اختیارات واهی و بی‌اساس فریب دهد یا به امور غیر واقع امیدوار نماید یا از حوادث و پیش‌آمدهای غیرواقع بترساند یا اسم و یا عنوان مجعول (دروغین) اختیار کند و به یکی از وسایل مذکور و یا وسایل تقلبی دیگر، وجوه (مبالغ) یا اموال یا اسناد یا حوالجات یا قبوض یا مفاصاحساب (تصفیه حساب) و امثال آنها تحصیل و کسب کرده باشد و از این راه مال دیگری را ببرد کلاهبردار محسوب و علاوه بر رد اصل مال به صاحبش، به حبس از 1 تا 7 سال و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که دریافت کرده است محکوم می‌گردد.
یکی از جرم‌های بسیار گسترش یافته جعل اسکناس است، که این امر به دلیل ناآگاهی افراد مختلف جامعه و دقت و ظرافت مجرمین به سختی قابل تشخیص خواهد بود. بررسی‌ها نشان می‌دهد افراد زیادی در دام جاعلین اسکناس افتاده و بسیار متضرر شده‌اند. لذا در هنگام دریافت پول نقد خصوصاً معامله با مبالغ زیاد توجه به اصل بودن اسکناس‌ها ضروری است.
کلاه برداری از طریق جعل اسکناس
کلاهبرداری با جعل اسکناس
کلاهبرداری‌هایی که از طریق جعل کردن اسکناس انجام می‌شود، اغلب از طریق تبهکاران و مجرمان حرفه‌ای صورت می‌گیرد.
از آنجا که این افراد کلاهبردار، جرم جعل را شغل خود قرار داده‌اند، برای انجام جرم خود (جعل اسکناس) نهایت دقت و ظرافت را می‌نمایند. به طوری که کمتر کسی متوجه جعل آنها خواهد شد و اغلب افراد عادی در دام آنها (کلاهبرداران جعل اسکناس) گرفتار می‌شوند.
قانون برای مقابله با کلاهبرداران جاعل، مجازات‌های مختلفی در نظر گرفته است به طوری که این مجازات‌ها از حبس تا اعدام متفاوت هستند.
مجازات جعل اسکناس
* اگر شخصی عمل جعل اسکناس را با آگاهی کامل و به قصد مقابله با نظام جمهوری اسلامی انجام دهد مفسد شناخته شده و مجازات وی اعدام خواهد بود.
همچنین افرادی که به جعل اسکناس اقدام می‌نمایند، اگر عضو باند باشند و آگاهی کافی از انجام جرم داشته باشند نیز مفسد شناخته شده و اعدام می‌شوند. اما اگر شخص آگاهی نداشته و فریب خورده باشد، مشمول این قانون نمی‌باشد.
* هر کس اشیایی از قبیل چک، برات، ارز، پول داخلی و... را جعل نماید، علاوه بر جبران خسارت‌های وارده محکوم به یک تا ده سال حبس خواهد شد. البته در مواردی خاص بسته به شرایط موجود ممکن است سال حبس به پنج تا بیست سال افزایش یابد.
هدف از جعل اسکناس
هدف‌های مختلفی برای جعل اسکناس وجود دارد به طوری که تحقیقات نشان می‌دهد این افراد (جاعلین اسکناس) با هدف کلاهبرداری و اختلال در نظم جامعه اقدام به این جرم می‌نمایند.
کلاهبرداری با بیمه سلامت
بر اساس گفته‌ی مدیرکل حراست سازمان بیمه سلامت، بیمه سلامت هیچ گونه بازاریابی تلفنی نداشته و تماس‌های تلفنی با محتوای صدور کارت هوشمند یا بیمه تکمیلی سلامت، کلاهبرداری بوده و به هیچ عنوان مورد تأیید سازمان بیمه سلامت نمی‌باشد.
برخی افراد کلاهبردار از طریق تماس تلفنی با مردم و پیشنهاد ارائه کارت بیمه اقدام به کلاهبرداری از آنها می‌کنند.
ارائه خدمت به محرومان یکی از شاخص‌های مورد توجه سازمان بیمه سلامت است، اما برخی افراد و شرکت‌های سودجو و کلاهبردار، از اعتماد مردم سوء استفاده کرده و حتی در برخی موارد مردم را تهدید به ابطال دفترچه بیمه آنها می‌نماید، که یکی از مصادیق و نمونه‌های اخاذی و باجگیری است. سازمان بیمه سلامت برای استمرار و دوام اعتماد بیمه شدگان، با این کلاهبرداری‌ها برخورد می‌کند.
کلاهبرداری با کارت خدمات دندانپزشکی
برخی از افراد کلاهبردار از طریق تماس با مردم اعلام می‌کنند که برای دریافت کارت خدمات دندانپزشکی باید مبالغی را به حساب آنها واریز کنند که فعالیت آنها در حال حاضر در تمام استان‌ها مشاهده شده است.
هزینه‌های بازاریابی برای گروه‌های پزشکی نباید از مردم دریافت شود، بلکه این هزینه‌ها باید از متقاضی خدمت دریافت شود و گرفتن هزینه از مردم مصداق کلاهبرداری می‌باشد.
سازمان بیمه سلامت هیچ نمایندگی برای انجام بیمه تکمیلی ندارد. برخی از شرکت‌ها با انجام تبلیغات اقدام به تشکیل پرونده برای بیمه تکمیلی دندانپزشکی و ارائه خدمات اضافه به صورت بیمه تکمیلی می‌نمایند که هیچ وابستگی به سازمان بیمه سلامت ندارند.
تنها یک شرکت از طریق سازمان بیمه سلامت کار بیمه تکمیلی را انجام می‌دهد که هیچ گونه تبلیغاتی در این زمینه ندارد و اجازه استفاده از نام بیمه سلامت به آن داده نشده است.
هیچ شرکت خصوصی یا نمایندگی وابسته به بیمه سلامت در حوزه خرید و فروش خدمات وجود ندارد.
همچنین خدمات سازمان بیمه سلامت در کل کشور از طریق دفاتر پیشخوان ارائه می‌شود و هیچ گونه تماس تلفنی برای ارائه خدمت با بیمه شدگان یا سایر افراد برقرار نمی‌شود. در نتیجه با شرکت‌هایی که از عنوان بیمه سلامت سوء استفاده کرده و با مردم تماس تلفنی برقرار می‌کنند، از طریق مراجع قضایی برخورد قانونی می‌شود.
همچنین بیمه سلامت یک بیمه پایه است و بیمه تکمیلی ندارد.